شیوه صدور قرار وثیقه در پرونده کیفری مواد مخدر و جرایم مرتبط با آن بدین شکل است که پرونده بعد از انجام تحقیقات اولیه به دادسرا ارجاع می شود و بازپرس به اتهام مکور رسیدگی می کند.
مقصود از رسیدگی قضایی، مطالعه پرونده و اظهارات متهم نزد ماموران مربوطه می باشد. در این زمان متناسب باجرم ارتکابی و مجازات مقرر در قانون، برای متهم قرار وثیقه صادر می شود. با تودیع وثیقه، یا از زندان رفتن و در بازداشت ماندن متهم جلوگیری شده و یا چنانچه متهم در زندان باشد، بعد از انجام امور اداری مربوطه مثل کارشناسی ملکی که مالک، سند آن را به عنوان وثیقه معرفی می کند، متهم از زندان آزاد می گردد. از آن زمان تا پایان صدور حکم قطعی، به موجب صدور قرار وثیقه در مواد مخدر و تودیع آن، متهم آزاد و بیرون از زندان به سر می برد.
مقصود از آماده سازی پرونده
مبنای دستگیری یک متهم به ارتکاب جرایم مواد مخدر به این شکل است که ماموران نیروی انتظامی و یا آگاهی بعد از تفحص و شناسایی متهم و یا بعد از دریافت گزارشات مردمی مبنی بر معرفی یک فرد به عنوان فروشنده، او را تحت نظر قرار داده و یا در حین ارتکاب جرم دستگیر می کنند و یا با دستور مقام قضایی، خانه او را تفتیش و از خانه او مواد مخدر را کشف می کنند. وبعد صورتجلسه مربوطه را تنظیم و گزارش آنچه که تا به حال اتفاق افتاده است را در پرونده مکتوب کرده و بعد پرونده را به همراه متهم به صورت تحت الحفظ به دادسرا ارسال می نمایند.
مبنای تعیین وثیقه در مواد مخدر
ملاک اقدام در رابطه با تعیین مقدار وثیقه و ارزش و بهای ملکی که به عنوان وثیقه باید معرفی و تودیع گردد، جرم ارتکابی است. این مبنای قانونی، در قانون آیین دادرسی کیفری نگارش شده است. بنابراین مقام قضایی رسیدگی کننده مثل بازپرس، باید تناسب در میزان قرار وثیقه در مواد مخدر را رعایت کند.
رعایت نکردن عمدی این تناسب در صدور قرار وثیقه در مواد مخدر، باعث تخلف انتظامی برای مقام قضایی رسیدگی کننده است. چون متهم به دلیل عجز از تودیع وثیقه در بازداشت و زندان به سر خواهد برد.
اعتراض به قرار صادره
در هر پرونده کیفری، تنها طرفین دعوا و وکلای آنان حق مراجعه به دادسرا و دادگاه را دارند و متهم یا باید خودش راسا نسبت به ثبت اعتراض به قرار تامین کیفری اقدام کند و یا وکیل او این کار را انجام دهد. از همین رو در جای جای دادگستری می بینید که در برگه ای که به دیوار و یا درب دفتر شعبه الصاق شده، نوشته شده است که: “به پاسخگویی به افرادی که فاقد سمت هستند معذوریم. لذا سوال نفرمایید” و یا میبینید که: “پاسخگویی به افراد فاقد سمت ممنوع است. یا اصیل دعوا و یا وکیل ایشان به شعبه مراجعه نماید”.
به همین دلیل بهترین کار، گرفتن وکیل دادگستری از ابتدای پرونده کیفری است، تا از اتلاف وقت و عدم نتیجه گیری از مراجعه به دادگاه خودداری شود.
نتیجه اعتراض به قرار وثیقه در مواد مخدر
بعد از ثبت اعتراض در یوم جاری، دادگاه کیفری به عنوان مرجع بالاتر به اعتراض مطروحه رسیدگی نمئده و نتیجه را به طور قطعی اعلام می کند. به عنوان نمونه تصور کنید قرار وثیقه در مواد مخدر تریاک به مقدار ده گرم صادر گردیده است. دادگاه با بررسی اوراق و محتویات پرونده، اوضاع و احوال متهم، تناسب بین قرار و مجازات، نوع قرار تامین کیفری را به کفالت تبدیل می نماید. بنابراین هم مقدار قرار را کم کرده و هم نوع آن را به کفالت تبدیل کرده است. از همین رو یکی از بهترین اقداماتی که وکیل متخصص کیفری در پرونده های جرایم مواد مخدر انجام می دهد، انجام به موقع و صحیح اعتراض به قرار وثیقه در مواد مخدر است.