در صورتی که شخصی بدون داشتن گواهینامه رسمی با وسایل نقلیه موتوری رانندگی کند، مرتکب جرم گردیده و بر طبق قانون با وی برخورد خواهد شد. با توجه به اینکه رانندگی بدون گواهینامه جرم می باشد، چنانچه شخصی در حین انجام این عمل، حادثه ای به وجود آورد، همه ی مسئولیت های آن بر ذمه ی وی خواهد بود.
مجازات رانندگی بی گواهینامه
از آنجایی که این جرم در حالات گوناگونی رخ می دهد، قانونگذار برای افرادی که در وهله اول مرتکب این جرم می گردند، تفاوت قائل گردیده است، به طوری که بر اساس ماده ی ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی، هر فردی بدون گواهینامه رسمی به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که نیازمند داشتن گواهینامه مخصوص است، اقدام کند و نیز هر فردی که با حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع شده باشد با وسائل مزبور رانندگی کند، به حبس تعزیری تا 2 ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون تومان یا به هر دو مجازات محکوم خواهد گردید.
شایان ذکر می باشد که اگر شخصی برای بار دوم مرتکب این جرم شود، به حبس تعزیری از 2 تا 6 ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون تومان و یا هر دو مجازات محکوم می شود.
تصادف منجر به فوت
در قانون چنانچه شخصی بر اثر بی ‌احتیاطی، بی‌ مبالاتی، رعایت نکردن نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده یا متصدی وسیله موتوری مسبب بروز حادثه ای گردد که منتهی به قتل غیر عمدی شود، مرتکب به 6 ماه تا 3 سال حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه از سوی اولیای دم‌ محکوم خواهد گردید.
لازم به ذکر است که در صورتی که شخصی بدون داشتن گواهینامه تصادف کند که مونجر به فوت گردد، مطابق ماده ی ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی، مجازات وی به شرح زیر خواهد بود:

• به بیش از دو سوم حداکثر مجازات تصادف منتهی به فوت محکوم می شود.
• محروم شدن از رانندگی به مدت 1 تا 5 سال
• محرومت از تصدی وسایل نقلیه
• پرداخت دیه در صورت مطالبه ی اولیاء دم

تصادف منجر به بیماری لاعلاج

چنانچه دلیل بروز حادثه رانندگی، بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم نظامات دولتی باشد و در این حادثه، مریضی جسمی یا دماغی غیر قابل درمان به وجود آید، یا از بین رفتن یکی از حواس یا از کار افتادن یکی از اعضای بدن که یکی از وظایف ضروری را انجام می‌دهد باشد، یا تغییر شکل دائمی عضو یا صورت فرد یا سقط جنین گردد، مرتکب به حبس از 2 ماه تا 1 سال و به پرداخت دیه در صورت مطالبه از سوی مصدوم محکوم خواهد گردید.تصادف منجر به نقص یا قطع عضو
مطابق ماده ی ۷۱۶ قانون مجازات اسلامی، اگر تصادفی که باعث صدمه بدنی گردد موجب نقصان یا ضعف دائم یکی از منافع یا یکی از اعضای بدن شود و ‌یا موجب از بین رفتن بخشی از عضو مصدو‌م شود، بی آنکه عضو از کار بیافتد یا موجب و‌ضعِ حمل زن پیش از موعد طبیعی گردد، مرتکب به حبس از 1 تا 3 ‌ماه و پرداخت دیه در صورت مطالبه از سمت مصدو‌م محکوم می شود.
ولی در مجازات شخص بدون گواهینامه، قانونگذار وی را به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور، پرداخت دیه، یا محرومیت از رانندگی به مدت 1 تا 5 سال یا محرومیت از تصدی وسایل نقلیه محکوم می کند.
تصادف منجر به صدمه بدنی
در صورتی که شخصی بر اثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی مسبب بروز صدمه بدنی گردد، مرتکب به حبس از 15 تا 75 روز و پرداخت دیه در صورت مطالبه از سوی مصدو‌م محکوم می گردد.
ولی در مجازات شخص بدون گواهینامه، علاوه بر پرداخت دیه در صورت خواستار شدن مجنی علیه به بیش از دو سوم حداکثر مجازات، محرومیت از رانندگی به مدت 1 تا 5 سال، یا محرومیت از تصدی وسایل نقلیه محکوم خواهد شد.

امتناع یعنی عمل نکردن به فعلی یا سرباز زدن از آن، بنابراین در امتناع از انجام وظایف قانونی، اشخاص از انجام وظیفه ای که برای آن ها در قانون مقرر گردیده و به آنان محول شده است، سر باز می زنند و به آن عمل نمی کنند.
چنانچه هر شخص به وظیفه قانونی اش در هر موقعیتی عمل ننماید، موجب ایجاد هرج و مرج در جامعه می گردد، بنابراین قانونگذاران و سیاست مداران همواره تلاش می کنند با تصویب قوانین و مجازات های بازدارنده، مانع امتناع از انجام وظایف قانونی اشخاص گردند.
مثلاً اگر یک راننده تاکسی به مقررات راهنمایی و رانندگی و نیز قوانین سازمان مذبور خود عمل ننماید، باعث به وجود آمدن آسیب هایی در جامعه می‌ شود و مشمول مجازات های نظیر جریمه نقدی خواهد شد.
امتناع از انجام وظایف قانونی توسط قضات
به انجام یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین گردیده است، جرم گفته می شود. طبق این تعریف سر باز زدن از وظیفه محول شده ای که مسئولیت قانونی دارد از مصادیق ترک فعل است.
یکی از حساس ترین مشاغل جامعه، قضاوت و داوری میان دو یا چند نفر است. قضات موظفند بر طبق قانون به این مسئله به درستی رسیدگی کنند، عدم صلاحیت این اشخاص در رسیدگی امور حقوقی موجب از بین رفتن اعتماد مردم به حکومت یا نهاد مربوطه می شود و باعث می شود که افراد شخصاً برای تامین حقوق خود اقدام کنند، که این خود مسبب آشفتگی در جامعه می شود.
قانون گذار برای قضاتی که اشخاص برای تحقق حقوق خود به آن ها در دعاوی مراجعه می نمایند، اما با وجود اینکه رسیدگی به پرونده و مشکلات اشخاص از وظایف آنهاست، با عذر و بهانه های گوناگون نظیر تناقص قوانین در رابطه با موضوع مربوطه، یا تکمیل نبودن اسناد و مدارک و ... از پذیرش شکایت و رسیدگی به پرونده خودداری می کنند، یا صدور حکم را خلاف قوانین مربوطه به تاخیر می اندازند، و یا خلاف مفادی که در قانون بیان گردیده است رفتار می کنند، بار اول به شش ماه انفصال (تعلیق) و در صورت تکرار به انفصال دائم از شغل قضایی محکوم خواهند شد.
لازم به ذکر است که مقام قضایی مربوطه وظیفه دارد که در هر صورت خسارت دیرکرد حکم را پرداخت کند.
مرجع صالح شکایت از قاضی مربوطه در صورت امتناع از انجام وظیفه قانونی
در صورتی که امتناع از انجام وظایف قانون توسط مرجع قضایی باعث خساراتی گردد، می توان از راه دادسرای انتظامی قضات از قاضی مربوطه شکایت کرد، که در این صورت با بررسی پرونده و دلایل قاضی و شاکی در صورت اهمال کاری یا امتناع قاضی از بررسی پرونده و صدور حکم، قاضی توسط این نهاد تعلیق و محکوم به پرداخت خسارت شاکی خواهد گردید.
برای شکایت از قاضی در دادسرای انتظامی قضات، حتما باید دلیل شکایت مطابق قانون باشد، وگرنه مورد رسیدگی یا حکم قرار نخواهد گرفت.
در صورتی که قاضی حکمی صادر کند که خلاف قانون و موازین شرعی باشد دیگر در زمره این ماده محسوب نمی شود و برای پیگیری این مسئله می توان از مرجع قضایی تقاضای اعاده دادرسی کرد.

متاسفانه برخی اوقات والدین اقدام به کتک زدن فرزند خود می کنند که در این حین آسیب هایی به کودک وارد می شود، از همین رو در همین راستا قانونگذار قوانینی وضع نموده است.
کتک زدن فرزند توسط پدر
اصولا کتک زدن کودک توسط پدر در رابطه با تربیت او است، اما این کتک زدن بچه نباید زیاد باشد، بنابراین اگر زدن فرزند توسط پدر از حدی خارج شود، عمل او جرم است و مجازات قانونی به دنبال خواهد داشت.
لازم به ذکر است که در دین اسلام هم برای مجازات مرتکب نخست برای وی اقدامات تامینی و تربیتی در نظر می گیرند و بعد مجازات های مقرر در قانون را برای او اعمال می کنند، بنابراین پدر و مادر هم بایستی از کتک زدن فرزند پرهیز کنند و تا حد امکان به شکل گفتاری به تربیت و اصلاح وی بپردازند.
در صورتی که کتک زدن فرزند توسط پدر، موجب کبودی، شکستگی یا … شود، دیگر حد متعارف به شمار نمی رود و برای عمل او مجازات در نظر گرفته خواهد شد.
بر اساس ماده ی ۹ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹، هر زمان در اثر بی‌توجهی و سهل‌انگاری افراد غیر از پدر و مادر نسبت به اطفال و نوجوانان نتایج زیر حاصل شود، مقصر علاوه بر پرداخت دیه به‌ شرح زیر مجازات خواهد شد:
الف- فوت کودک یا نوجوان حسب مورد به مجازات حبس درجه 5 (دو تا پنج سال) قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد گردید.
ب- فقدان یکی از حواس یا منافع، قطع، نقص یا ازکارافتادگی عضو، زوال عقل یا بروز بیماری صعب ‌العلاج یا دائمی جسمی یا روانی و یا ایراد جراحت از نوع جائفه یا بالاتر حسب مورد به مجازات حبس درجه 6 (شش ماه تا دو سال) قانون مجازات اسلامی محکوم می شود.
پ- نقصان یکی از حواس یا منافع، شکستگی استخوان یا اعضای دیگر و یا بروز بیماری روانی به مجازات حبس درجه 7 (نود و یک روز تا شش ماه) قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد گردید.
ت- جراحت سر و صورت و یا گردن در صورت عدم شمول هر یک از بندهای ب و پ به مجازات حبس درجه 8 ( حبس تا نود و یک روز) قانون مجازات اسلامی محکوم می گردد.
ث- آزار جنسی ناشی از بی توجهی و سهلانگاری شدید و مستمر حسب مورد به یکی از مجازات‌های درجه 8 قانون مجازات اسلام می شود.
بنابراین در صورتی که این رفتارها، چه درهنگام کتک زدن فرزند و چه در غیر آن (بی‌توجهی و سهل‌‌انگاری) توسط پدر یا والدین بروز یابد، حسب مورد به مجازات تا حداقل مندرج در بندهای بالا محکوم خواهند گردید. در رابطه با بند (ت) این ماده در صورتی والدین مشمول حکم این تبصره خواهند شد که اقدامات لازم برای پیشگیری از صدمه را انجام نداده باشند و صدمه مستند به آنان باشد.
مانع شدن پدر از تحصیل فرزند
مانعیت فرزند از تحصیل جرم است، چراکه بر اساس ماده ی ۷ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، هر کدام از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی طفل و نوجوان و همه ی افرادی که مسؤولیت نگهداری، مراقبت و تربیت طفل را برعهده دارند، اگر برخلاف مقررات قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی از ثبت‌نام و فراهم نمودن موجبات تحصیل طفل و نوجوان واجد شرایط تحصیل تا پایان دوره متوسطه خودداری نمایند یا به هر شکلی از تحصیل وی جلوگیری کنند، به انجام تکلیف یاد شده و جزای نقدی درجه 7 قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد.

امروزه به دلیل مصارف گوناگون سلاح های سرد در جامعه، این سلاح ها در دسترس اکثر مردم قرار دارند، این مسئله باعث شده است که اشخاص بزهکار برای انجام اعمال مجرمانه خود از این سلاح ها استفاده کنند. در اکثر موضوعات دعوای کیفری استفاده از سلاح هایی نظیر چاقو و قمه در ارتکاب جرم مشاهده می شود، که قانونگذار برای آن مجازات هایی را در نظر گرفته است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
بر اساس ماده ی ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی، هر فردی توسط چاقو و یا هر گونه سلاح دیگری تظاهر به قدرت‌نمایی کند یا از آن در جهت ایجاد مزاحمت برای افراد یا اخاذی یا تهدید استفاده کند، ‌یا با کسی گلاویز گردد، اگر از مصادیق محارب نباشد، به حبس از 6 ماه تا 2 سال و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم خواهد گردید.
نکته قابل توجه این مسئله این است که قانونگذار این مجازات را فقط برای اشخاصی در نظر گرفته است که قصد ایجاد مزاحمت برای دیگران یا تهدید و اخاذی را داشته باشند، بنابراین چنانچه استفاده از سلاح به دلیل مقاصد دیگر مثل ابزار کار مورد استفاده قرار گیرد، مجازاتی به دنبال نخواهد داشت.
چنانچه دادگاه جرم صورت گرفته را اخلال در نظم و امنیت و صیانت عمومی، یا مسبب ترس دیگر افراد تشخیص دهد (محاربه)، یکی از مجازات های فردی خاطی اعدام خواهد بود.
مجازات چاقوکشی در صورت صدمه عمدی به اشخاص
بر اساس قانون اگر شخصی به دیگری به صورت عمدی آسیب یا جراحتی وارد کند که باعث نقص عضو، شکستگی یا از کار افتادگی یکی از عضای بدن گردد، یا ضرب و جرح به گونه ای باشد که موجب امراض و بیماری های دائمی جسمی و روحی مثل زوال عقلی مجنی علیه شود، اگر دادگاه اقدام او را اخلال در نظم و امنیت عمومی (محاربه) تشخیص ندهد، به مجازات تعزیری درجه ۶ (6 ماه تا 2 سال حبس و سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق) محکوم می نماید. همچنین متهم وظیفه دارد، در صورت تقاضای شاکی، دیه آسیب یا جراحت وارده را پرداخت کند.
چنانچه جنایت وارد شده، مسبب اسیب های بالا نشود و آلت ارتکاب جرم چاقو یا نظیر آن باشد، متهم به مجازات حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد گردید.
عوامل تشدید مجازات چاقوکشی
در صورت وجود هر کدام از شرایط زیر مجازات جرم چاقوکشی تشدید، و مجازات متناسبی با جرم رخ داده در نظر گرفته می شود:
چنانچه مجرم به قصد اخلال در نظم عمومی و یا ایجاد رعب و وحشت اقدام به چاقوکشی علیه افراد کند.
اگر چاقوکشی باعث قتل یا صدمات غیر قابل جبران گردد.
چنانچه چاقوکشی همراه با جرم سرقت انجام گیرد.
اگر جرم چاقوکشی علیه نیروهای انتظامی اتفاق افتد.
شیوه اثبات جرم چاقوکشی
اگر شخصی برای دفاع از حقوق خود مدعی حقی شود، نخست بایستی بتواند آن را با ادله معتبر اثبات کند، بنابراین برای اثبات جرم چاقوکشی شاکی می تواند با 2 روش این جرم را اثبات کند:
شهادت: معمولا در زمان وقوع جرایمی نظیر چاقوکشی اشخاصی هستند که شاهد وقوع جرم باشند، پس شاکی میتواند با استناد به شهادت این شهود در دادگاه وقع جرم را اثبات کند.
اقرار: اقرار مجرم موجب اثبات جرم می شود، منوط بر اینکه مجرم شرایط اقرار را داشته باشد.
لازم به ذکر است که عوامل دیگری مثل فیلم دوربین های مدار بسته، گواهی پزشکی قانونی و... به عنوان بینه می توانند در حکم قاضی تاثیر زیادی داشته باشند.
شیوه پیگیری جرم چاقوکشی
اگر جرم چاقوکشی علیه شخصی انجام شود، نخست باید مسئله را به نیروی انتظامی اطلاع داد تا در صورت نیاز پلیس اقدامات لازم را برای کمک انجام دهد و نیز گزارشی از وقوع جرم تهیه کرد، و بعد در صورت وجود آسیب یا جراحتی سریعا به پزشکی قانونی مراجعه نموده و گواهی های مربوطه را دریافت کرد.
در مرحله ی بعد شاکی می تواند با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی شکایت خود را ثبت کند تا پس تعیین وقت دادگاه با ادله و مدارک موجود از خود دفاع نماید، دادگاه صالح رسیدگی به این جرایم دادگاه کیفری محل وقوع جرم می باشد.

تعریف رمالی و فالگیری
برخی از افراد از راه حیله و تقلب، مردم را برای رسیدن به آرزوهایشان فریب می دهند و اینگونه از آن ها کسب درآمد می کنند. این کارها در قانون جرم بوده و برای اشخاص مجازات رمالی و فالگیری را اعمال می کنند.
لازم به ذکر است که مجازات رمالی و فالگیری مانند کلاهبرداری یا کلاشی است، که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
کلاهبرداری
در صورتی که قانونگذار رفتار رمال و یا فالگیر را در زمره ی کلاهبرداری قلمداد کند، مجازات جرم کلاهبرداری را برای آن اعمال می کند که مطابق ماده ی ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری به شرح زیر است:
هر شخصی از طریق حیله و تقلب، مردم را به وجود شرکت ها،تجارتخانه ها، کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال واختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیرواقع امیدوار کند یا از حوادث و پیش آمدهای غیر واقع هراس دهد و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار نماید و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و مانند آنها تحصیل نموده و از این طریق مال دیگری را ببرد کلاهبردار به شمار می رود.
بنابراین مجارات او رد اصل مال به صاحبش، حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که گرفته است، خواهد بود.
دلیل اینکه، قضات، مجازات جرم کلاهبرداری را برای رمالی و فالگیری در نظر می گیرند، این است که مال از راه نامشروع (غیر قانونی) کسب شده است.
تکدی یا کلاشی
برخی اوقات برای رمالی و فالگیری، مجازات کلاهبرداری را اعمال نمی کنند بلکه مجازات جرم تکدی گری یا کلاشی را برای فالگیران یا دعانویسان در نظر می گیرند، بنابراین مطابق ماده ی ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی، هر شخصی که تکدی یا کلاشی را پیشه خود قرار دهد و از این طریق امرار معاش کند یا ولگردی کند به حبس از یک تا سه ماه محکوم‌ خواهد گردید و اگر با وجود توانایی مالی مرتکب عمل بالا شود، علاوه بر مجازات گفته شده، تمامی اموالی که از راه تکدی و کلاشی کسب کرده است،‌ مصادره خواهد شد.
کلاش به فردی می گویند که با استفاده از شگردها و فنونی که دارد از اشخاص کمک می گیرد، مثل کسی که معلول نیست، اما خود را معلول جلوه می دهد تا مردم به او کمک کنند.
شکایت از رمال و فالگیر
کسی که قربانی اعمال این افراد شده است، بایستی به دادسرای محل وقوع جرم (محلی که رمالی یا فالگیری در آن جا صورت گرفته است) مراجعه کرده و شکوائیه خود را تنظیم کند.

از آنجایی که جسم و جان اشخاص در جامعه اهمیت زیادی دارد، قانونگذار برای این مسئله ارزش قائل شده است، به طوری که حتی در صورتی که آسیب وارده به بزه دیده موجب تغییر رنگ پوست وی گردد، مرتکب بایستی دیه آن پرداخت کند.
مثلا چنانچه شخصی کشیده ای بر صورت فرد دیگری بزند، به دلیل اینکه بر اثر ضربه وارده، پوست تغییر رنگ یابد، می بایست دیه تغییر رنگ پوست را بپردازد.
مقدار دیه تغییر رنگ پوست
مقدار دیه، هر ساله به وسیله بانک مرکزی با توجه به نرخ تورم اعلام می گردد، بنابراین مقدار آن در هر سال متفاوت خواهد بود.
دیه تغییر رنگ پوست در ماه های حرام
مقدار دیه در ماه های حرام یک سوم افزایش می یابد. این ماه ها شامل رجب، ذی القعده و ذی الحجه و محرم هستند.
شیوه محاسبه دیه تغییر رنگ پوست
دیه تغییر رنگ پوست با روش زیر نسبت به مقدار جراحت وارده و نوع اعضاء، محاسبه می شود:
دیه تغییر رنگ پوست صورت
چنانچه آسیب وارده به صورت باشد، شیوه محاسبه آن به صورت زیر خواهد بود:

1. دیه سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم دیه کامل می باشد.
2. دیه کبود شدن پوست صورت، سه هزارم دیه کامل خواهد بود.
3. دیه سرخ شدن پوست صورت، یک و نیم هزارم دیه کامل است.

دیه تغییر رنگ پوست دیگر اعضا بدن
محاسبه دیه تغیر رنگ پوست دیگر اعضای بدن به شرح زیر است:

1. دیه سیاه شدن پوست سایر اعضاء بدن، سه هزارم دیه کامل می باشد.
2. دیه کبود شدن پوست دیگر اعضاء، یک و نیم هزارم دیه کامل خواهد بود
3. دیه سرخ شدن پوست اعضاء دیگر، نصف یک و نیم هزارم دیه کامل می باشد.

فرق دیه تغییر رنگ پوست صورت با دیگر اعضاء
با توجه به مطالب بالا درمی یابیم که دیه تغییر رنگ پوست صورت 2 برابر دیه تغییر رنگ پوست اعضا دیگر بدن است، و دلیل آن نیز این است که صورت جزء زیبایی محسوب می گردد، بنابراین میزان دیه بیشتری خواهد داشت.
نکاتی در رابطه با دیه تغییر رنگ پوست
در دیه تغییر رنگ پوست تفاوتی میان اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نه، وجود ندارد.
لازم به ذکر است که دیه ای که میزان آن در قانون تعیین شده، دیه مقدر است و دیه ای که مقدار آن مشخص نشده است، دیه غیر مقدر است.
در تغییر رنگ پوست سر، ارش (مابه التفاوت) ثابت می باشد.
آسیبی که باعث تورم بدن، سر یا صورت شود، ارش دارد و اگر علاوه بر تورم باعث تغییر رنگ پوست هم شود، حسب مورد دیه و ارش تغییر رنگ به آن اضافه می گردد.

دیات به 2 گروه مقدر و غیر مقدر تقسیم می گردند. دیه مقدر به دیه ای می گویند که مقدار و نوع آن در اصول فقهی مشخص گردیده باشد و قانونگذار حق تغییر نوع یا مقدار آن را نخواهد داشت، اما دیه غیر مقدر در فقه مشخص نگردیده است، بنابراین قانونگذار بر طبق نوع و کیفیت جنایت و نیز با توجه به نظر کارشناس، مقدار آن را تعیین می نماید که می توان به یکی از مهم ترین آن به نام دیه جراحات اشاره نمود.
دیه جراحات در قانون با توجه به عضو آسیب دیده و نیز کیفیت جراحت متفاوت است، بنابراین قانونگذار این جراحات را به چند گروه حارصه، دامیه، متلاحمه، سمحاق، موضحه و.. تقسیم کرده است.
بر اساس تعریف قانون مجازات اسلامی، موضحه یکی جراحت های شدیدی می باشد که با نفوذ در گوشت و اندام ها باعث آشکار شدن استخوان می گردد ولی آسیبی به استخوان نمی رسد.
اقسام دیه موضحه
جراحت موضحه با توجه به اینکه جنایت انجام شده باعث ایجاد جراحت بر چه عضوی از بدن گردد میزان متفاوتی دارد. در واقع میت وان گفت که قانونگذار از نظر اهمیت هر عضو و یا کارایی آن مقدار دیه متفاوتی را در نظر گرفته است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
دیه موضحه سر و صورت
بر طبق ماده ی 709 قانون مجازات اسلامی، اگر جنایتی باعث جراحت در ناحیه سر و صورت گردد، که موجب نفوذ در گوشت و نمایان شدن استخوان شود، دیه موضحه تعیین شده پنج در صد از دیه کامل است که معادل سی میلیون تومان می باشد و به مجنی علیه تعلق خواهد گرفت.
چنانچه جنایت بر گونه داخل دهان را نمایان نکند، مقدار دیه یک بیستم دیه کامل خواهد بود و اگر جراحت باعث آشکار شدن داخل دهان و محتویات آن شود، مقدار دیه یک پنجم دیه کامل است.
و نیز اگر بعد از بهبودی، اثرات جراحت موضحه همچنان باقی بماند، علاوه بر دیه موضحه یک هشتادم دیه کامل هم به مجنی علیه تعلق خواهد گرفت و در صورتی که جنایت، شکافی درصورت به وجود آورد دیه آن هشت صدم دیه کامل خواهد بود.
نکته ی قابل توجه این است که هرگاه در جنایتی لاله گوش به گونه ای قطع گردد که استخوان زیر آن ظاهر شود، علاوه بر دیه لاله گوش، دیه موضحه هم بایستی پرداخت شود.
دیه موضحه بدن
چنانچه جنایتی باعث جراحت در ناحیه ای غیر از سر و صورت شود، اگر عضو مذکور دارای دیه مشخصی باشد، مقدار دیه جراحت موضحه بر طبق آن تعیین می گردد ولی اگر عضو دیه معینی نداشته باشد، دیه موضحه مطابق ارش آن محاسبه می گردد.
لازم به ذکر می باشد که دیه ی 2 دست برابر با یک دیه کامل است، پس جراحت موضحه یک دست برابر است با دو و نیم در صد که معادل پانزده میلیون تومان است. این مقدار برای هر «پا» نیز صادق می باشد.
دیه موضحه بند انگشت
بر اساس قانون، دیه هر انگشت یک دهم دیه کامل می باشد و دیه هر بند انگشت به غیر از شست معادل پنج، سه هزارم و دیه شست معادل پنج، دو هزارم است.
عوامل افزایش مقدار دیه موضحه

• چنانچه جراحت موضحه علاوه بر نفوذ در گوشت موجب صدمه به استخوان گردد.
• چنانچه در جنایتی با یک ضربه جراحت موضحه ایجاد شود و در ضربه بعد همان جراحت به هاشمه یا منقله تبدیل گردد.
• اگر بعد از بهبودی جراحت موضحه، اثر آن بر پوست صورت باقی بماند.

دیه متلاحمه یکی از اقسام دیه جراحات در قانون مجازات اسلامی است. و مربوط به جراحتی می باشد که مسبب بریدگی عمیق گوشت گردد، اما به پوست نازک روی استخوان نرسد؛ به عبارتی دیه متلاحمه در صورتی به شخص تعلق می گیرد که جنایت رخ داده باعث جراحت یا زخمی عمیق در گوشت همراه با خونریزی گردد، به گونه ای که به پوست نازک روی استخوان نرسد یا دیده نشود.
مقدار دیه متلاحمه
دیه متلاحمه با توجه به اهمیت عضو آسیب دیده و نیز کیفیت جراحت، انواع گوناگونی نظیر دیه متلاحمه سر وصورت، بدن،بند انگشت و... دارد که مقدار دیه هر کدام متفاوت است.
دیه متلاحمه سر و صورت
در صورتی که جنایت وارد شده بر اندام های سر و صورت طوری باشد که موجب جراحت عمیق در گوشت صورت یا سر شود سه در صد از مقدار دیه کامل به مجنی علیه تعلق خواهد گرفت، مثلا چنانچه جراحتی عمیق در گونه ایجاد گردد، به گونه ای که به پوست نازک استخوان نرسد، هجده میلیون تومان به مجنی علیه تعلق خواهد گرفت.
لازم به ذکر است که جنایت بر گونه اگر داخل دهان را نمایان نکند، یک بیستم دیه کامل و چنانچه به صورتی باشد که داخل دهان را نمایان کند، یک پنجم دیه کامل می باشد.
دیه متلاحمه بدن
چنانچه جنایتی باعث ایجاد جراحت عمیق در قسمتی به غیر از دست و صورت گردد، مقدار دیه متلاحمه در اندام هایی که در بدن جفت هستند، یک و نیم در صد دیه کامل یعنی نه میلیون تومان و در اندام های دیگر سه در صد دیه کامل خواهد بود.
دیه متلاحمه بند انگشت
در قانون دیه هر انگشت 0.1 دیه کامل می باشد و دیه یک بند انگشت یک سوم دیه انگشت است، بنابراین چنانچه جراحت متلاحمه در یک بند انگشت به وجود آمده باشد، مقدار دیه، دو در صد از دیه بند انگشت خواهد بود.
عوامل افزایش دیه متلاحمه

• در دیه جراحات ملاک دیه بر طبق مقدار نفوذ جراحت محاسبه می شود،پس اگر جراحت متلاحمه عمیق تر باش، مقدار دیه بر حسب مورد افزایش خواهد یافت.
• چنانچه بعد از بهبودی، آثار جراحت بر روی پوست صورت باقی بماند، که مسبب نقصان زیبایی شود، علاوه بر دیه متلاحمه ، یک بیستم دیه دیگر نیز باید پرداخت شود.

دیه اقسام گوناگونی نظیر دست، پا، بویایی، دیه جراحات و... دارد، ولی در اکثر موارد در دعاوی کیفری جنایات بر نفس موجب جراحتی بر بزه دیه می گردد. بنابراین قانونگذار دیه کلیه سطوح از جراحات و آسیب ها به نفس را در قانون در نظر گرفته و برای هر عضو دیه متفاوتی پیش بینی کرده که یکی از آن ها دیه سمحاق است.
بر اساس بند 4 ماده ی 709 قانون مجازات اسلامی دیه سمحاق یعنی جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد. پس در صورتی که جنایتی باعث زخم یا جراحت عمیقی گردد که به پوست استخوان برسد، به آن دیه یا جراحت سمحاق گفته می شود.
اقسام دیه سمحاق و مقدار آن
میزان مالی که به عنوان دیه تعیین می گردد بر اساس نوع جراحت و یا عضو آسیب دیده متفاوت می باشد، پس در دیه سمحاق مقدار دیه با توجه به عضوآسیب دیده اعم از سر و صورت، دست، پا و.. متفاوت است.
دیه سمحاق سر وصورت
بر اساس ماده ی 709 قانون مجازات اسلامی، دیه سمحاق جنایت بر سر و صورت چهار درصد دیه کامل است. مثلا چنانچه شخصی توسط چاقو، جراحتی عمیق بر گونه فردی دیگر ایجاد کند که این جراحت به پوست نازک استخوان برسد، چهار در صد دیه کامل معادل بیست و چهار میلیون تومان به مجنی علیه تعلق خواهد گرفت.
دیه سمحاق بدن
دیه سمحاق بدن به غیر از دست و پا بر طبق ارش دیه محاسبه می گردد و دیه دست و پا دو در صد از دیه کامل است. مثلا دیه زخمی شدن یک دست معادل دوازده میلیون تومان است که شخص بزهکار وظیفه دارد آن را به بزه دیده پرداخت کند.
ارش میزان دیه ای است که در قانون یا شرع اسلامی تعیین نگردیده است و میزان آن با توجه به نظر کارشناس و پزشکی قانونی مشخص می گردد.
دیه سمحاق بند انگشت
چنانچه جنایت وارده شده باعث جراحت عمیقی در یکی از بند انگشتان به جز شست گردد، مقدار دیه ی آن در جراحت سمحاق به مقدار 4، 3 هزارم دیه کامل، و دیه شست 4، 2 هزارم دیه کامل خواهد بود.
عوامل افزایش دیه سمحاق

• چنانچه مقدار جراحت وارده موجب آشکار شدن استخوان یا حتی شکستگی استخوان گردد.
• چنانچه بعد از بهبودی آثار جراحت باقی بماند و موجب نقصان زیبایی گردد.
• اگر در جنایت صورت گرفته، اعضای اطراف عضو اصلی دچار آسیب شوند. مثلا چنانچه در یک ضربه چاقو 2 بند انگشت زخمی شوند، دیه ی هر بند انگشت به طور جداگانه محاسبه می گردد.

قانونگذار جهت جلوگیری از انجام تبانی چند نفر برای اقدام علیه امنیت داخلی یا خارجی، مجازات در نظر گرفته است.
وقوع جرایم به شکل انفرادی همیشه برای بزهکاران سخت تر از بزه ی جمعی است. بنابراین در برخی از دعاوی کیفری و حقوقی شاهد همکاری چند بزهکار با هم برای انجام کار مجرمانه می باشیم.
اجتماع یعنی گرد هم آمدن تعدادی از اشخاص برای قصد و هدفی و تبانی یعنی توافق مخفی و توطئه. پس نتیجه می گیریم که در اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرایم، افراد با قصد و اراده شخصی خود برای عمل مجرمانه با همدیگر توافق می نمایند که قانونگذار این عمل را جرم انگاری کرده و برای آن مجازات پیش بینی کرده است.
بر اساس ماده ی 661 قانون مجازات اسلامی، چنانچه دو نفر یا بیشتر اجتماع و تبانی کند که جرایمی بر ضد امنیت داخلی یا خارجی کشور مرتکب گردند یا لوازم ارتکاب آن را فراهم آورند، اگر عنوان محارب بر آن ها صادق نباشد به 2 تا 5 سال حبس محکوم خواهند گردید.
مثلا اگر فردی با آگاهی خانه ی خود را در اختیار باند خلافکاری قرار دهد که هدف آن ها بر هم زدن امنیت داخلی کشور باشد، در این حالت، مالک به عنوان فراهم کننده ی وسایل جرم، بر این اساس مجازات می گردد.
شرایط تحقق مجازات اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم
لازمه ی تحقق جرم اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرایم، ارتباط یا به عبارت دیگر دورهم جمع شدن 2 تن یا بیشتر برای عمل مجرمانه است. بنابراین تعداد اعضا رکن اساسی این جرم است. همچنین لازم است اشخاص از راه هایی نظیر فزیکی، تماس، پیام و.. برای انجام جرایم با هم ارتباط داشته باشند و نیز با اراده و اختیار خود با همدیگر توافق و همکاری کنند و نبایستی همدستی به دلیل تهدید یا اجبار انجام شده باشد.
مجازات جرم اجتماع و تبانی ناموفق علیه اموال و جان مردم
قانونگذار در ماده ی 611 قانون مجازات اسلامی بیان می دارد که هر زملن 2 نفر یا بیشتر با همدستی و تبانی علیه اموال بخشیده شده، جان افراد یا مال و منفعت مردم اقدام کنند و پیش از جرم مقدمات اجرائی را هم تدارک دیده باشند اما مرتکب جرم نگردیده باشند، حسب مورد به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می گردند.
لازم به ذکر می باشد که این شرط هنگامی محقق می گردد که که بزهکاران با اختیار خود مرتکب جرم نشده باشند اما اگر در حین ارتکاب جرم توسط مراجع امنیتی متوقف گردند، این حکم ساقط و حکم اصلی مورد رای قاضی خواهد بود.